Đua huy động vàng qua chứng chỉ 08:21 10/06/2011

Thông tư ngày 29-4-2011 của Ngân hàng Nhà nước quy định việc ngừng cho vay bằng vàng cũng như không được huy động vốn bằng vàng, trừ trường hợp phát hành chứng chỉ ngắn hạn bằng vàng để chi trả vàng theo yêu cầu của khách hàng. Gần đây, nhiều ngân hàng bắt đầu chuyển sang “đua” phát hành chứng chỉ vàng với lãi suất cao.

Điều không bình thường

Trong nhóm các ngân hàng huy động lãi suất cao, đầu tiên phải kể đến ngân hàng T. với việc phát hành chứng chỉ huy động tiết kiệm bằng vàng mức lãi suất lên tới 2,3%/năm, thời hạn 9 tháng và 364 ngày. Riêng thời hạn 3 tháng và 6 tháng, mức lãi suất là 2,2%/năm...

Các ngân hàng có mức lãi suất thấp hơn như Ngân hàng Phương Nam (Southernbank) lãi suất chứng chỉ vàng kỳ hạn từ 3-5 tháng là 1,3%/năm; kỳ hạn 6 tháng đến 11 tháng tối đa là 1,5%/năm. Tại Ngân hàng Đông Á, lãi suất chứng chỉ tiền gửi vàng cao nhất là 0,4% kỳ hạn 3 tháng; ngân hàng Á Châu (ACB) lãi suất cao nhất 0,7%/năm kỳ hạn 11 tháng…

Giải thích về việc huy động vàng bằng chứng chỉ với lãi suất cao đang áp dụng tại ngân hàng, phó tổng giám đốc một ngân hàng thương mại cho rằng hoạt động huy động vốn và cho vay vốn bằng vàng được ngân hàng thực hiện từ năm 2009 đến nay. Đây là hoạt động kinh doanh bình thường và ổn định của ngân hàng từ trước khi có Thông tư 11.

Đối với lãi suất huy động vàng, tùy theo tình hình thực tế mà ngân hàng có sự điều chỉnh tăng - giảm bảo đảm hiệu quả kinh doanh của ngân hàng. Hiện ngân hàng chỉ huy động để chi trả cho những khoản tiết kiệm vàng đáo hạn trong khi chờ các khoản cho vay bằng vàng đến hạn tất toán. Và việc huy động vàng bằng chứng chỉ, theo quy định đến ngày 1-5-2012 mới phải chấm dứt...

Tuy nhiên, đề cập mức lãi suất huy động vàng qua việc phát hành chứng chỉ quá cao, lãnh đạo một ngân hàng thương mại cổ phần ở TPHCM tỏ ra khá bất ngờ. Ông cho hay từ sau Thông tư 11 của Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng thương mại đã hạ dần mức lãi suất huy động vàng về sát 0%/năm. Vì vậy, hiện tượng ngân hàng phát hành chứng chỉ huy động vàng với lãi suất cao là điều không bình thường.

Giải quyết thanh khoản

Trước khi có Thông tư 11, các ngân hàng thương mại sử dụng khoảng 30% số vàng huy động được chuyển sang tiền đồng để bù đắp cho thanh khoản tiền đồng. Thậm chí, khi chênh lệch lãi suất giữa tiền đồng và vàng lên cao, một số ngân hàng còn “xé rào” bán vàng ra để lấy tiền đồng cho vay thu lợi nhuận cao hơn. Đến khi Ngân hàng Nhà nước siết hoạt động này bằng Thông tư 11, các ngân hàng rơi vào thế “mắc kẹt” khi các khoản tiết kiệm ngắn hạn bằng vàng đến ngày đáo hạn còn các khoản vàng ngân hàng cho vay (đa số cho vay dài hạn 3-7 năm) thì chưa đến hạn tất toán.

Trả lời câu hỏi ngoài việc giải quyết thanh khoản vàng, liệu có hay không các ngân hàng huy động vàng để bán lấy tiền đồng hỗ trợ thanh khoản tiền đồng, các ngân hàng đang huy động vàng qua chứng chỉ với lãi suất cao đều cho rằng việc huy động vàng hiện nay không liên quan đến nhu cầu VNĐ bởi theo quy định tại Thông tư 11, các tổ chức tín dụng không được chuyển đổi vốn huy động bằng vàng thành tiền đồng và cũng không được gửi hay cho vay bằng vàng đối với các tổ chức tín dụng khác. Với các chính sách của Ngân hàng Nhà nước như hiện nay sẽ không có ngân hàng nào dám… làm liều (?!).