Lãi suất qua đêm liên ngân hàng chạm mức thấp nhất 8 tháng 15:23 24/03/2023

Sau khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) giảm lãi suất điều hành từ ngày 15/3, lãi suất liên ngân hàng liên tục giảm sâu, hiện đã xuống vùng 1%, chạm mức thấp nhất 8 tháng.

Theo số liệu của NHNN, lãi suất cho vay VND bình quân liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm (kỳ hạn chính chiếm 90-95% giá trị giao dịch) trong phiên ngày 22/3 đã giảm về còn 1,55%/năm, mức thấp nhất kể giữa tháng 7/2022. So với ngày 21/3, lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm đã giảm 0,5 điểm %.

So với cuối tuần trước, lãi suất cho vay qua đêm liên ngân hàng đã giảm hơn một nửa và giảm 4,85 điểm % so với mức cao điểm ghi nhận hồi đầu tháng 3.

Tương tự, lãi suất các kỳ hạn 1 tuần, 2 tuần và 1 tháng giảm mạnh xuống còn lần lượt 1,98%/năm, 2,26%/năm và 4,44%/năm.

Trước đó, ngày 20/3, lãi suất bình quân liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm đã giảm xuống mức 2,7%/năm, tương đương giảm 0,8 điểm%. Đây là lần đầu tiên kể từ cuối tháng 8/2022, lãi suất liên ngân hàng tại kỳ hạn này giảm xuống dưới mức 3%/năm.

Hồi đầu năm 2022, lãi suất qua đêm liên ngân hàng chỉ ở mức 0,1-1%/năm. Tuy nhiên, đến nửa cuối năm 2022, lãi suất trên thị trường liên ngân hàng đã lên mức 5-6%/năm, có thời điểm đạt mức cao kỷ lục trên 7%/năm do căng thẳng thanh khoản hệ thống.

Từ đầu năm 2023, lãi suất liên ngân hàng đã dần hạ nhiệt. Hơn 1 tuần nay, lãi suất liên ngân hàng liên tục giảm sâu sau khi NHNN quyết định giảm một số loại lãi suất điều hành từ ngày 15/3.

Cụ thể, NHNN giảm 1 điểm % cho lãi suất tái chiết khấu và lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của NHNN đối với tổ chức tín dụng (TCTD). Theo đó, lãi suất tái chiết khấu giảm từ 4,5%/năm xuống 3,5%/năm; lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của NHNN đối với TCTD giảm từ 7%/năm xuống 6%/năm.

Kể từ sau khi NHNN quyết định điều chỉnh giảm một số mức lãi suất điều hành từ 15/3, lãi suất huy động cũng giảm mạnh. Lãi suất tiền gửi của các ngân hàng đã giảm mạnh tại nhiều kỳ hạn.

Theo đánh giá của các chuyên gia tài chính, động thái giảm lãi suất liên ngân hàng thường cho thấy biểu hiện về tín hiệu thanh khoản dồi dào của hệ thống ngân hàng. TS. Châu Đình Linh – Giảng viên Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh cho biết, lãi suất liên ngân hàng giảm nhiệt sẽ là yếu tố nền tảng cơ bản giúp cho lãi suất ở bên ngoài cũng giảm dần.

Hiện tại, các yếu tố này mới đang ở mức sơ khởi ban đầu, chưa thể có tác động ngay đến nền kinh tế, vì thông thường mỗi sự thay đổi chờ đợi thêm một khoảng thời gian để có thể có những tác động rõ ràng. Tuy nhiên, việc lãi suất liên ngân hàng giảm mạnh phần nào cho thấy hoạt động thị trường mở (OMO) từ phía NHNN đã hỗ trợ tốt cho thanh khoản của các ngân hàng.

Đặc biệt, tín hiệu thanh khoản tốt của hệ thống ngân hàng trong nước cũng có ý nghĩa rất lớn trong củng cố niềm tin người dân trước bối cảnh thời gian vừa qua xảy ra một số biến cố trên thị trường tiền tệ thế giới như việc phá sản 3 ngân hàng của Mỹ, hoặc việc Ngân hàng Trung ương Thụy Sỹ buộc phải can thiệp để Ngân hàng UBS mua lại ngân hàng lớn thứ hai của nước ngày là Credit Suisse.

Ngoài ra, lãi suất liên ngân hàng vẫn tiếp tục duy trì ở mặt bằng thấp, thì một dự báo tích cực khác cũng có thể diễn ra là khi hệ thống ngân hàng đang trong tình trạng dồi dào tiền, thì các ngân hàng cũng sẽ phải nhanh chóng đẩy mạnh cho vay. Bởi lẽ, ngân hàng sau khi huy động tiền, nếu nắm giữ quá lâu thì chính các ngân hàng cũng sẽ phải chịu áp lực lớn về chi phí tài chính do họ vẫn phải trả lãi cho người gửi tiền. Với kịch bản này, quy luật cung – cầu sẽ khiến cho mặt bằng lãi suất cho vay được kỳ vọng có thể giảm xuống, tạo thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh.

Diễn biến lãi suất hiện tại cũng cho thấy, những nỗ lực của Hiệp hội Ngân hàng (VNBA) thời gian qua trong việc kêu gọi các hội viên ngừng chạy đua lãi suất thời điểm cuối năm 2022 cũng đã bắt đầu có tác dụng nhất định. Thời điểm đó, VNBA đưa ra yêu cầu các hội viên không tăng lãi suất huy động và ông Nguyễn Quốc Hùng – Tổng Thư ký VNBA khi đó cũng dự báo bước sang năm 2023 thì mặt bằng lãi suất sẽ hạ nhiệt.

Trong khi đó, một động thái khác cũng đang có diễn biến tích cực cho lãi suất là tỷ giá vẫn trong xu hướng ổn định. Đặc biệt, động thái của NHNN từ đầu năm 2023 là tiếp tục mua thêm ngoại tệ để tăng dự trữ ngoại hối, đồng thời với động thái này là bơm thêm tiền Việt vào lưu thông. Điều này khiến cho dự trữ ngoại hối của NHNN đang ở trạng thái khá dồi dào để có thể can thiệp nếu có biến động tỷ giá trong thời gian tới. Trong khi đó, nguồn cung tiền đồng Việt Nam trong nền kinh tế hiện cũng đầy đủ đáp ứng các nhu cầu đầu tư và kinh doanh của doanh nghiệp và người dân.

giavangsjc.org